Health

မြန်မာမှာ လပိုင်းအတွင်း ကိုဗစ်ကာကွယ်ဆေး ထိုးနိုင်တော့မယ်

ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ကာကြယ္ေဆးကို ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လာမယ့္ ႏွစ္အတြင္း လူဦးေရအားလုံးရဲ႕ ၄ဝ ရာခိုင္ႏႈန္း နဲ႔ ၂ဝ၂၂ ခုႏွစ္အတြင္း က်န္ ၆ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းကို ထိုးႏွံေပးႏိုင္ဖို႔ ရည္မွန္းထားတယ္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ က်န္းမာေရးနဲ႔ အားကစားဝန္ႀကီးဌာနက ဖြဲ႕စည္းထားတဲ့ NITAG ႏိုင္တက္ ေခၚ အမ်ိဳးသား ကာကြယ္ေဆးထိုးႏှံမႈ အႀကံေပးအဖြဲ႕ဝင္ ဆရာဝန္ႀကီး ပါေမာကၡ ဦးသိန္းေအာင္က RFA ကို ေျပာပါတယ္။ ျပည္သူေတြ အတြက္ အႏၲရာယ္ကင္းတဲ့ ကာကြယ္ေဆးကို ရရွိဖို႔လည္း ႏိုဝင္ဘာ ၂၃ ရက္ေန႔က က်င္းပတဲ့ အစည္းအေဝးမွာ အေလးထားေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

အေမရိကန္ေဆးကုမၸဏီ Pfizer ဖိုင္ဇာနဲ႔ ဂ်ာမန္ေဆးကုမၸဏီ Biontech ဘိုင္ယြန္တက္ တို႔က သူတို႔ ကုမၸဏီေတြက ထုတ္မယ့္ Covid-19 ကာကြယ္ေဆးေတြကို ေနာက္ဆုံး တတိယအဆင့္ စမ္းသပ္မႈေတြ ၿပီးဆုံးေအာင္ျမင္ခဲ့တယ္လို႔ ၿပီးခဲ့တဲ့အပတ္အတြင္းက ထုတ္ေဖာ္ေၾကညာခဲ့သလို ကမာၻတဝန္း ဒီဗိုင္းရပ္စ္ကာကြယ္ေဆးေတြကို မ ြကာခင္ စတင္ထိုးနှံဖို႔ ျပင္ဆင္ေနၾကခ်ိန္မွာ ြမန္မာႏိုင္ငံမွာလည္း အလားတူထိုးႏှံဖို႔ လိုအပ္ခ်က္ေတြကို သက္ဆိုင္ရာေတြက ေဆာင္႐ြက္ေနတယ္လို႔ သိရပါတယ္။

က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာန ကာကြယ္ေဆးထိုးႏှံမႈလုပ္ငန္းမွာ အႏွစ္ ၃ဝ ခန႔္ အေတြ႕အႀကုံရွိၿပီျဖစ္ၿပီး NITAG ႏိုင္တက္ေခၚ အမ်ိဳးသားကာကြယ္ေဆးထိုးႏှံမႈ အႀကံေပးအဖြဲ႕ဝင္အ ြဖစ္ လက္ရွိေဆာင္႐ြက္ေနတဲ့ အထူးကုဆရာဝန္ႀကီး ပါေမာကၡ ဦးသိန္းေအာင္က ၿပီးခဲ့တဲ့ တနလၤာေန႔က ျပဳလုပ္တဲ့ သူတို႔အဖြဲ႕အစည္းအေဝးမွာ ျမန္မာျပည္သူေတြကို လာမယ့္ ၂ ႏွစ္အတြင္း ကိုဗစ္ ၁၉ ကာကြယ္ေဆးထိုးႏွံဖို႔ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတယ္လို႔ RFA ကို ေျပာပါတယ္။

“၂ဝ၂၁ ခုႏွစ္မွာ ၄ဝ ရာခိုင္ႏႈန္း ၊ ၂ဝ၂၂ မွာ ၆ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းနဲ႔ ၂ ႏွစ္အတြင္းမွာ အၿပီးထိုးဖို႔ မေန႔က က်ေနာ္တို႔ေဆြးေႏြးပါတယ္။ အရင္တုန္းကဆိုရင္ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ ဘတ္ဂ်က္က ေတာ္ေတာ္ေလးနည္းတယ္။ အခုေတာ့ ဘတ္ဂျက္ ကမ်ားလာတယ္။ လူေတြကို သိေစခ်င္တဲ့အ ေၾကာင္းေလးရွိပါတယ္။ လူေတြက စိုးရိမ္ေတာ့ အ ြပင္မွာလာၿပီး ကာကြယ္ေဆးထိုးခ်င္တယ္လို႔ စုံစမ္းေမးျမန္း လုပ္ၾကတယ္။

ကျ ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ ေျပာခ်င္တာက အဲဒါေတြ မလုပ္ပါနဲ႔။ ကာကြယ္ေဆးက အႏၲရာယ္ကင္းတဲ့ ကာကြယ္ေဆးကို ကျေနာ္တို႔ ေ႐ြးၿပီး လုပ္ေနပါတယ္။ ေနာက္တခုက ထိုးမယ့္ အဖြဲ႕အစည္း EPI ( Expanded Program of Immunization ) က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာနက ဖြဲ႕ထားတာ။ ဒီဌာနက ဒီလုပ္ငန္းကို ေတာက္ေလွ်ာက္လုပ္တာ ျဖစ္ေတာ့ အေတြ႕အႀကုံ အမ်ားႀကီးရွိတယ္။ ပိုေကာင္းတာက ဒီတပတ္ ၂ ပတ္အတြင္းမွာ လူအင္အားေရာတ ခြားအင္အားေတြပါ အဲဒီအတြက္ အမ်ားႀကီး ြဖည့္ဆည္းေပးလိုက္တာရွိတယ္”

အဲဒီကာကြယ္ေဆးကို ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးကူးစက္မႈ အႏၲရာယ္ အမ်ားဆုံးရွိတဲ့ က်န္းမာေရးဝန္ထမ္းနဲ႔ Volenteer လုပ္အားေပးေတြ ၿပီးရင္ အသက် ြကီးသူေတြကို ဦးစားေပးမွာျဖစ္ၿပီး တတိယအေနနဲ႔ ကုန် ထုတ္လုပ္ငန္းခြင္က လူေတြကို ရည္မှန္းထားေၾကာင္း၊ လူေနထူထပ္ၿပီး ကူးစက္မႈ အႏၲရာယ္မ်ားတဲ့ေဒသေတြကိုလည္း ထည့္သြင္း စဥ္စားခဲ့ၾကေၾကာင္းနဲ႔ လူမ်ိဳးဘာသာေဒသ ခွဲြ ြခားႏှိမ့္ခ်မႈေတြကို ျပဳလုပ္မွာ မဟုတ္ေၾကာင္းလည္း ေျပာပါတယ္။ ကာကြယ္ေဆးကို လာမယ့္ မတ်လေလာက္မွာ စတင္ ထိုးနှံႏိုင္မယ္လို႔ သူက ခန႔္မှန္းပါတယ္။

“အေမရိကန္လို တိုင္းျပည္မွာေတာင္မှ ဒီဇင္ဘာကုန္ေလာက္မှ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ျဖစ္ႏိုင္တဲ့ သေဘာရွိတယ္။ ကျေနာ္တို႔က သူတို႔ထက္ ၂ လ ၃လ ေနာက္ ကျႏိုင္တယ္။ ေဆးေတြကို စဥ္းစားတဲ့အခါမွာ ၅ ခု ၆ ခုေလာက္ေတာ့ ရွိတယ္။ အဲဒီထဲမွာ ကျ ေနာ္တို႔လက္ ခံတာက WHO အဖြဲ႕အစည္းကေနၿပီးေတာ့ Pre-qualified ေပါ့။ သူတို႔လက္ ခံနိုင္တဲ့ criteria ေတြရွိတဲ့ ေဆးကိုပဲ ကျေနာ္တို႔ က ေ႐ြးဖို႔ စဥ္းစားတယ္။

ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ အဲလိုအဖွဲ့အစည္းေတြက ေသခ်ာစနစ္တကျလုပ္ထားတာျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ လူေတြအတြက္ အႏၲရာယ္မျဖစ္ဖို႔ဆိုတာ ကျေနာ္တို႔မွာ တာဝန္အမ်ားႀကီးရွိတယ္။ ေနာက္တခုက တခ်ိဳ႕ေဆးေတြဆို ေကာင္းေတာ့ေကာင္းပါတယ္ အေအးကို မိုင္းနပ္စ္ ၈ဝ ဒီဂရီ စင္တီဂရိတ္ ၉ဝ တို႔ ဆိုတဲ့အခါကျ ေတာ့ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးက ကျ ေနာ္တို႔မွာ အမ်ားႀကီး ြပႆနာေတြ တက္တယ္။

က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ လက္ရွိအေအးေပး သယ္ယူေရးစနစ္နဲ႔ အဲဒါေတြ လုပ္တဲ့အခါမွာ ကျေနာ္တို႔ upgrading လုပ္ဖို႔လိုတဲ့အခါမွာ ဘယ္ေလာက္ေလာက္ ကုန္က်မလဲ ဘာေတြလိုမလဲ ဆိုတာ အခုစဥ္းစားၿပီး တြက္ေနတာရွိတယ္။ ကျေနာ္တို႔နဲ႔ သင့္ေတာ္မယ္လို႔ ထင္တဲ့ ေဆးေတြေတာ့ရွိတယ္ ဒါေပမဲ့ အားလုံး Consensus မယူရေသးတဲ့အတြက္ ကျေနာ့္အေနနဲ႔ ဒီအခ်ိန္မွာ ေျပာဖို႔ ေတာ္ေတာ္ခက္ပါတယ္”

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မေန႔က ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ကူးစက္သူ ၁၇ဝဝ ေက်ာ္ကိုေတြ႕ရွိခဲ့ပါတယ္။ စစ္ေဆးႏိုင္တဲ့ ေနရာအေရအတြက္ မ်ားလာတာနဲ႔အမွ် ကူးစက္သူေတြကို ပိုမိုေတြ႕ရွိေနရတယ္လို႔ ဆရာဝန္ေတြက ေျပာပါတယ္။

ပုဂၢလိက က်န္းမာေရးဝန္ထမ္းေတြနဲ႔ ေစတနာရှင္ေတြ ကိုယ္ထူကိုယ္ထ ဖြင့္လှစ်ထားတဲ့ ေတာင္ဥကၠလာပၿမိဳ႕နယ္ Fever Clinic ဖ်ားနာကုသေရးေဆးခန္းက ေဒါက္တာ ဦးေက်ာ္မင္းထြန္းက ကူးစက္မႈကို စစ္ေဆးဖို႔အတြက္ သူတို႔ ပုဂၢလိကေဆးခန္းေတြကိုလည္း ခွင့္ျပဳသင့္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

“ဒီ Fever Clinic မွာ Test Kit ေတြ ကျေနာ္တို႔ေတာက္ေလွ်ာက္ေတာင္းဆိုလာတာ။ အခုအခ်ိန္အထိ တိုင္းက်န္းမာေရးက အသိအမှတ္မ ြပုေသးဘူး။ မ်ားမ်ားစစ္ႏိုင္ရင္ မ်ားမ်ားထြက္လာမယ္။ အခုအခ်ိန္အထိ လမ္းမွာေတြ႕တုန္းပဲ။ နှာေခါင္းစည္း မတတ္ဘူး။ စည္းကမ္းတကျ ေနမယ္ဆိုရင္ေတာ့ တခ်ိန္မွာ ထိန္းခ်ဳပ္သြားႏိုင္မယ္ေပါ့ေနာ္။ မေနဘူး ဒီအတိုင္းဆက္သြားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ဖို႔ မလြယ္ဘူး။”

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အခုအခ်ိန္ထိ ကိုဗစ္ ၁၉ ကူးစက္သူ ၈၂ဝဝဝ ေက်ာ္နဲ႔ ေသဆုံးသူ ၁၇ဝဝ ေက်ာ္ ရွိၿပီျဖစ္ပါတယ္။

Unicode

ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ကာကြယ္ေဆးကို ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လာမယ့္ ႏွစ္အတြင္း လူဦးေရအားလုံးရဲ႕ ၄ဝ ရာခိုင္ႏႈန္း နဲ႔ ၂ဝ၂၂ ခုႏွစ္အတြင္း က်န္ ၆ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းကို ထိုးႏွံေပးႏိုင္ဖို႔ ရည္မွန္းထားတယ္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ က်န္းမာေရးနဲ႔ အားကစားဝန္ႀကီးဌာနက ဖြဲ႕စည္းထားတဲ့ NITAG ႏိုင္တက္ ေခၚ အမ်ိဳးသား ကာကြယ္ေဆးထိုးႏှံမႈ အႀကံေပးအဖြဲ႕ဝင္ ဆရာဝန္ႀကီး ပါေမာကၡ ဦးသိန္းေအာင္က RFA ကို ေျပာပါတယ္။ ျပည္သူေတြ အတြက္ အႏၲရာယ္ကင္းတဲ့ ကာကြယ္ေဆးကို ရရွိဖို႔လည္း ႏိုဝင္ဘာ ၂၃ ရက္ေန႔က က်င္းပတဲ့ အစည္းအေဝးမွာ အေလးထားေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

အေမရိကန္ေဆးကုမၸဏီ Pfizer ဖိုင္ဇာနဲ႔ ဂ်ာမန္ေဆးကုမၸဏီ Biontech ဘိုင္ယြန္တက္ တို႔က သူတို႔ ကုမၸဏီေတြက ထုတ္မယ့္ Covid-19 ကာကြယ္ေဆးေတြကို ေနာက္ဆုံး တတိယအဆင့္ စမ္းသပ္မႈေတြ ၿပီးဆုံးေအာင္ျမင္ခဲ့တယ္လို႔ ၿပီးခဲ့တဲ့အပတ္အတြင္းက ထုတ္ေဖာ္ေၾကညာခဲ့သလို ကမာၻတဝန္း ဒီဗိုင္းရပ္စ္ကာကြယ္ေဆးေတြကို မ ြကာခင္ စတင္ထိုးနှံဖို႔ ျပင္ဆင္ေနၾကခ်ိန္မွာ ြမန္မာႏိုင္ငံမွာလည္း အလားတူထိုးႏှံဖို႔ လိုအပ္ခ်က္ေတြကို သက္ဆိုင္ရာေတြက ေဆာင္႐ြက္ေနတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာန ကာကြယ္ေဆးထိုးႏှံမႈလုပ္ငန္းမွာ အႏွစ္ ၃ဝ ခန႔္ အေတြ႕အႀကုံရွိၿပီျဖစ္ၿပီး NITAG ႏိုင္တက္ေခၚ အမ်ိဳးသားကာကြယ္ေဆးထိုးႏှံမႈ အႀကံေပးအဖြဲ႕ဝင္အ ြဖစ္ လက္ရွိေဆာင္႐ြက္ေနတဲ့ အထူးကုဆရာဝန္ႀကီး ပါေမာကၡ ဦးသိန္းေအာင္က ၿပီးခဲ့တဲ့ တနလၤာေန႔က ျပဳလုပ္တဲ့ သူတို႔အဖြဲ႕အစည္းအေဝးမွာ ျမန္မာျပည္သူေတြကို လာမယ့္ ၂ ႏွစ္အတြင္း ကိုဗစ္ ၁၉ ကာကြယ္ေဆးထိုးႏွံဖို႔ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတယ္လို႔ RFA ကို ေျပာပါတယ္။

“၂ဝ၂၁ ခုႏွစ္မွာ ၄ဝ ရာခိုင္ႏႈန္း ၊ ၂ဝ၂၂ မွာ ၆ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းနဲ႔ ၂ ႏွစ္အတြင္းမွာ အၿပီးထိုးဖို႔ မေန႔က က်ေနာ္တို႔ေဆြးေႏြးပါတယ္။ အရင္တုန္းကဆိုရင္ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ ဘတ္ဂ်က္က ေတာ္ေတာ္ေလးနည္းတယ္။ အခုေတာ့ ဘတ္ဂ်က္က မ်ားလာတယ္။ လူေတြကို သိေစခ်င္တဲ့အ ေၾကာင္းေလးရွိပါတယ္။ လူေတြက စိုးရိမ္ေတာ့ အ ြပင္မွာလာၿပီး ကာကြယ္ေဆးထိုးခ်င္တယ္လို႔ စုံစမ္းေမးျမန္း လုပ္ၾကတယ္။
ကျ ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ ေျပာခ်င္တာက အဲဒါေတြ မလုပ္ပါနဲ႔။ ကာကြယ္ေဆးက အႏၲရာယ္ကင္းတဲ့ ကာကြယ္ေဆးကို ကျေနာ္တို႔ ေ႐ြးၿပီး လုပ္ေနပါတယ္။ ေနာက္တခုက ထိုးမယ့္ အဖြဲ႕အစည္း EPI ( Expanded Program of Immunization ) က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာနက ဖြဲ႕ထားတာ။ ဒီဌာနက ဒီလုပ္ငန္းကို ေတာက္ေလွ်ာက္လုပ္တာ ျဖစ္ေတာ့ အေတြ႕အႀကုံ အမ်ားႀကီးရွိတယ္။ ပိုေကာင္းတာက ဒီတပတ္ ၂ ပတ္အတြင္းမွာ လူအင္အားေရာတ ခြားအင္အားေတြပါ အဲဒီအတြက္ အမ်ားႀကီး ြဖည့္ဆည္းေပးလိုက္တာရွိတယ္”
အဲဒီကာကြယ္ေဆးကို ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးကူးစက္မႈ အႏၲရာယ္ အမ်ားဆုံးရွိတဲ့ က်န္းမာေရးဝန္ထမ္းနဲ႔ Volenteer လုပ္အားေပးေတြ ၿပီးရင္ အသက် ြကီးသူေတြကို ဦးစားေပးမွာျဖစ္ၿပီး တတိယအေနနဲ႔ ကုန် ထုတ္လုပ္ငန္းခြင္က လူေတြကို ရည္မှန္းထားေၾကာင္း၊ လူေနထူထပ္ၿပီး ကူးစက္မႈ အႏၲရာယ္မ်ားတဲ့ေဒသေတြကိုလည္း ထည့္သြင္း စဥ္စားခဲ့ၾကေၾကာင္းနဲ႔ လူမ်ိဳးဘာသာေဒသ ခွဲြ ြခားႏှိမ့္ခ်မႈေတြကို ျပဳလုပ္မွာ မဟုတ္ေၾကာင္းလည္း ေျပာပါတယ္။ ကာကြယ္ေဆးကို လာမယ့္ မတ်လေလာက္မွာ စတင္ ထိုးနှံႏိုင္မယ္လို႔ သူက ခန႔္မှန္းပါတယ္။
“အေမရိကန္လို တိုင္းျပည္မွာေတာင္မှ ဒီဇင္ဘာကုန္ေလာက္မှ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ျဖစ္ႏိုင္တဲ့ သေဘာရွိတယ္။ ကျေနာ္တို႔က သူတို႔ထက္ ၂ လ ၃လ ေနာက္ ကျႏိုင္တယ္။ ေဆးေတြကို စဥ္းစားတဲ့အခါမွာ ၅ ခု ၆ ခုေလာက္ေတာ့ ရွိတယ္။ အဲဒီထဲမွာ ကျ ေနာ္တို႔လက္ ခံတာက WHO အဖြဲ႕အစည္းကေနၿပီးေတာ့ Pre-qualified ေပါ့။ သူတို႔လက္ ခံနိုင္တဲ့ criteria ေတြရွိတဲ့ ေဆးကိုပဲ ကျေနာ္တို႔ က ေ႐ြးဖို႔ စဥ္းစားတယ္။
ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ အဲလိုအဖွဲ့အစည္းေတြက ေသခ်ာစနစ္တကျလုပ္ထားတာျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ လူေတြအတြက္ အႏၲရာယ္မျဖစ္ဖို႔ဆိုတာ ကျေနာ္တို႔မွာ တာဝန္အမ်ားႀကီးရွိတယ္။ ေနာက္တခုက တခ်ိဳ႕ေဆးေတြဆို ေကာင္းေတာ့ေကာင္းပါတယ္ အေအးကို မိုင္းနပ္စ္ ၈ဝ ဒီဂရီ စင္တီဂရိတ္ ၉ဝ တို႔ ဆိုတဲ့အခါကျ ေတာ့ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးက ကျ ေနာ္တို႔မွာ အမ်ားႀကီး ြပႆနာေတြ တက္တယ္။

က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ လက္ရွိအေအးေပး သယ္ယူေရးစနစ္နဲ႔ အဲဒါေတြ လုပ္တဲ့အခါမွာ ကျေနာ္တို႔ upgrading လုပ္ဖို႔လိုတဲ့အခါမွာ ဘယ္ေလာက္ေလာက္ ကုန္က်မလဲ ဘာေတြလိုမလဲ ဆိုတာ အခုစဥ္းစားၿပီး တြက္ေနတာရွိတယ္။ ကျေနာ္တို႔နဲ႔ သင့္ေတာ္မယ္လို႔ ထင္တဲ့ ေဆးေတြေတာ့ရွိတယ္ ဒါေပမဲ့ အားလုံး Consensus မယူရေသးတဲ့အတြက္ ကျေနာ့္အေနနဲ႔ ဒီအခ်ိန္မွာ ေျပာဖို႔ ေတာ္ေတာ္ခက္ပါတယ္”
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မေန႔က ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ကူးစက္သူ ၁၇ဝဝ ေက်ာ္ကိုေတြ႕ရွိခဲ့ပါတယ္။ စစ္ေဆးႏိုင္တဲ့ ေနရာအေရအတြက္ မ်ားလာတာနဲ႔အမွ် ကူးစက္သူေတြကို ပိုမိုေတြ႕ရွိေနရတယ္လို႔ ဆရာဝန္ေတြက ေျပာပါတယ္။
ပုဂၢလိက က်န္းမာေရးဝန္ထမ္းေတြနဲ႔ ေစတနာရှင္ေတြ ကိုယ္ထူကိုယ္ထ ဖြင့္လှစ်ထားတဲ့ ေတာင္ဥကၠလာပၿမိဳ႕နယ္ Fever Clinic ဖ်ားနာကုသေရးေဆးခန္းက ေဒါက္တာ ဦးေက်ာ္မင္းထြန္းက ကူးစက္မႈကို စစ္ေဆးဖို႔အတြက္ သူတို႔ ပုဂၢလိကေဆးခန္းေတြကိုလည္း ခွင့္ျပဳသင့္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
“ဒီ Fever Clinic မွာ Test Kit ေတြ ကျေနာ္တို႔ေတာက္ေလွ်ာက္ေတာင္းဆိုလာတာ။ အခုအခ်ိန္အထိ တိုင္းက်န္းမာေရးက အသိအမှတ္မ ြပုေသးဘူး။ မ်ားမ်ားစစ္ႏိုင္ရင္ မ်ားမ်ားထြက္လာမယ္။ အခုအခ်ိန္အထိ လမ္းမွာေတြ႕တုန္းပဲ။ နှာေခါင္းစည္း မတတ္ဘူး။ စည္းကမ္းတကျ ေနမယ္ဆိုရင္ေတာ့ တခ်ိန္မွာ ထိန္းခ်ဳပ္သြားႏိုင္မယ္ေပါ့ေနာ္။ မေနဘူး ဒီအတိုင္းဆက္သြားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ဖို႔ မလြယ္ဘူး။”
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အခုအခ်ိန္ထိ ကိုဗစ္ ၁၉ ကူးစက္သူ ၈၂ဝဝဝ ေက်ာ္နဲ႔ ေသဆုံးသူ ၁၇ဝဝ ေက်ာ္ ရွိၿပီျဖစ္ပါတယ္။